دیه مالی است که به سبب جنایت بر نفس یا عضو، به مجنی علیه یا ولی یا اولیای دم او داده می‌شود، دیه مقدر مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس عضو یا منفعت یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد مقرر شده است. در این قسمت از مطالب مربوط به دیه به چگونگی محاسبه دیه زبان در قانون مجازات اسلامی اشاره شده است که در ادامه می‌خوانید: طبق ماده ۶۱۱ قانون مجازات اسلامی قطع و یا از بین بردن تمام زبان گویا موجب دیه کامل است و دیه از بین بردن قسمتی از آن به نسبت گویایی از بین رفته است که با تقسیم تمام دیه به حروف محاسبه می شود. تبصره ۱- دیه از بین بردن اداء هر حرف با توجه به حروف زبان تکلم مجنیٌ علیه تعیین می‌شود، مانند این که از بین بردن قدرت اداء یک حرف شخص فارسی زبان یک سی و دم دیه کامل است. تبصره ۲- شخصی که دارای لکنت زبان است و یا به کندی یا تندی سخن می گوید یا برخی از حروف را نمی تواند تلفظ کند گویا محسوب می شود. طبق ماده ۶۱۲ این قانون قطع و از بین بردن تمام زبان لال موجب یک سوم دیه کامل است و از بین بردن مقداری از آن موجب همان مقدار دیه به نسبت مساحت تمام زبان است. تبصره – لال اعم از مادرزادی و عارضی است لکن کسی که به واسطه عارضه ای به طور موقت قادر به سخن گفتن نیست گویا محسوب می‌شود. همچنین ماده ۶۱۳ بیان می‌دارد: هر گاه شخصی مقداری از زبان کسی را قطع کند و موجب از بین رفتن قدرت ادای تعدادی از حروف گردد و شخص دیگری مقداری دیگر از زبان او را قطع کند و موجب از بین رفتن قدرت ادای تعداد دیگری از حروف شود هر شخص به نسبت تعداد حروفی که قدرت ادای آنها را از بین برده است ضامن است. طبق ماده ۶۱۴ قانون مجازات اسلامی قطع و از بین بردن تمام زبان کودکی که زمان سخن گفتن او فرا نرسیده موجب دیه کامل است لکن اگر بعداً معلوم شود که لال بوده است مازاد بر یک سوم دیه مسترد می‌شود. و در پایان بحث مربوط به دیه زبان در ماده ۶۱۵ این قانون بیان شده: هر گاه قسمتی از زبان کودکی که زمان سخن گفتن او فرا نرسیده است قطع شود به میزان نسبت مساحت قطع شده دیه پرداخت می شود لکن اگر بعداَ معلوم شود که کودک لال بوده است دو سوم آن مسترد می‌گردد و چنانچه معلوم شود که گویا بوده است در صورتی که دیه حروف از بین رفته از دیه نسبت گویایی از بین رفته بیشتر باشد ما به التفاوت آن باید پرداخت شود. برگرفته از خبرگزاری میزان (تاریخ انتشار ۱۳۹۴/۱۱/۱)