اگر شخصی باشید که دعوی حقوقی یا شکایتی را در مراجع قضایی مطرح کرده اید یا علیه شما دعوی یا شکایتی مطرح شده است و حال رای دادگاه به ضرر شما صادر شده است، قطعاً در پی این هستید که بدانید آیا میتوان به این تصمیم و رای اعتراض کرد یا خیر و مراحل اعتراض به رای دادگاه چیست؟ برای آگاهی از اینکه رای شما قابل اعتراض است یا خیر و همچنین آگاهی از اینکه چه نوع اعتراض یا اعتراض هایی را می توان نسبت به رای صادر شده مطرح کرد، باید به موضوع پرونده شما و رایی که برای شما صادر شده است، توجه کرد. همچنین این موضوع که رای شما در دادگاه بدوی و اولیه که به موضوع رسیدگی می کند صادر شده باشد یا در دادگاه تجدید نظر (که در آن به رای اولیه اعتراض کرده اید) اعتراض به رای و امکان اعتراض نیز متفاوت خواهد بود. شیوه های اعتراض به آرا به طور کلی روش های اعتراض به آرا دادگاه ها شامل اعتراض واخواهی، تجدید نظر، فرجام خواهی، اعتراض شخص ثالث و اعاده دادرسی می شوند. هریک از این روش های اعتراض با توجه به موضوع مورد رسیدگی و رای صادر شده و همچنین دادگاه صادر کننده رای ممکن است قابلیت طرح و پیگیری در مراجع قضایی را داشته باشند یا نداشته باشند. تشخیص این موضوع که چه رایی قابل اعتراض است و چه نوع اعتراضی باید مطرح شود، نیازمند مطالعه و مشورت با افراد حقوقی است. به طور کلی به روش های اعتراض واخواهی و تجدید نظر روش های عادی اعتراض می گویند و به روش های اعتراض فرجام، اعتراض شخص ثالث و اعاده دادرسی روش های فوق العاده اعتراض می گویند که در شرایط خاصی قابلیت طرح دارند. اعتراض به رای دادگاه بدوی اکثر آراء دادگاه های اولیه و بدوی که به موضوعی رسیدگی می کنند، قابل اعتراض تجدید نظر در دادگاه تجدید نظر می باشند. حال اگر این رای بدوی که در دادگاه اولیه یا بدوی صادر شده است، در غیاب شخصی که دعوی یا شکایت علیه او مطرح شده یا در غیاب وکیل یا قائم مقام یا نماینده‌ی قانونی او صادر شده باشد و این شخص به طور کتبی نیز دفاعی نکرده باشد و اخطاریه دادگاه نیز به دست او یا وکیل او نرسیده باشد، حکم غیابی است و امکان اعتراض واخواهی از رای بدوی فقط برای این شخص که دعوی یا شکایت علیه او مطرح شده وجود دارد. در صورتی که اعتراض تجدید نظر به رای بدوی و اولیه پیگیری نشود و یا رای در همان دادگاه بدوی قطعی شود، ممکن است روش های دیگر اعتراض را نیز بتوان برای این رای بدوی و اولیه مطرح کرد. اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر آرایی که در دادگاه تجدید نظر قطعی شده باشند، امکان اعتراض شخص ثالث، فرجام خواهی و اعاده دادرسی را در شرایط خاصی ممکن است داشته باشند. در اینجا تا حدودی با مراحل اعتراض به رای دادگاه و در واقع شیوه های اعتراض به رای دادگاه آشنا شدید. در مطالب دیگر به توضیح هر یک از این شیوه های اعتراض خواهیم پرداخت. اما در هر حال برای آگاهی دقیق از اینکه در رای صادر شده برای شما امکان طرح اعتراض وجود دارد یا خیر و اینکه چه نوع اعتراضی باید مطرح کنید و چه استنادات و استدلالاتی در اعتراض به رای خود باید به کار ببرید، مشورت با وکیل ضروری می باشد.